Byli mieszkańcy parafii Świętajno odwiedzają swoje rodzime miejscowości w powiecie oleckim. Nawet po czterech dziesięcioleciach, które upłynęły od rozstania z naszą ojczyzną, podróże do przeszłości nie straciły nic na atrakcyjności. Wrześniowa wycieczka autokarowa 1986 dla ponad 50 osób na Mazury, do krainy spokojnych jezior i ciemnych lasów ? wszystko naraz, była prawdziwie fascynującym przeżyciem.
Jeszcze przed rozpoczęciem podróży nastąpiło pierwsze rozczarowanie. Planowana baza wypadowa, jaką miało być Olecko, została zmieniona na odległy od niego o 46 km Augustów, czyli dawniejsza Polska Kongresowa, a zarazem centrum pojezierza polskiego.
Lata czterdzieste XVI wieku są okresem ożywionej działalności politycznej księcia Albrechta. Wynikała ona z podwójnych kontaktów dyplomatycznych dworu królewieckiego z Rzecząpospolitą po objęciu w październiku 1544 roku faktycznie rządów na Litwie przez Zygmunta Augusta. Książę Albrecht szukał u niego poparcia dla protestantów w Niemczech, był też zainteresowany planami małżeństwa młodego króla ze swoją jedynaczką — księżniczką Anną Zofią, które na przełomie lat 1546/1547 inicjowały koła dworskie w Krakowie.
Powiat olecki leży we wschodniej części województwa warmińsko-mazurskiego w obrębie następujących współrzędnych geograficznych: 54°12?16?? (na południe od kolana rzeki Jarki, w pobliżu miejscowości Borkowiny) i 53°53' 27" (na zachód od szosy Wysokie - Wieliczki, w sąsiedztwie Mikołajek) szerokości...
Uroda mazurskich jezior nie wymaga rekomendacji. A takie perły jak Łaśmiady... należało by wręcz chronić przed ochami i achami. Ale jak? Postawić szlabany na dojazdowych drogach? Konfiskować mapy i przewodniki, których jak kiedyś nie było, tak teraz jest bez liku? A może nie uśmiechać się grzecznie do przyjezdnych a wywalać do przyjezdnych ozora albo bejsbolem prowadzić antyagitację?
Przeważająca część obszaru powiatu oleckiego leży w dorzeczu Wisły; jedynie Jarka poprzez Gołdapę i Węgorapę odprowadza swe wody do Pregoły. Główna rzeką powiatu, liczącą około 40 km długości, jest Lega, wypływająca z okolic Białej Oleckiej. Płynie ona wśród pagórków wynoszących się 10- 20 m. Główna rzeką powiatu, liczącą około 40 km długości, jest Lega, wypływająca z okolic Białej Oleckiej. Image Płynie ona wśród pagórków wynoszących się 10- 20 m nad jej korytem i zasila swymi wodami leżące na wysokości 156,8 m m n.p.m.