www.olecko.info

"Dawno, dawno temu" tak mówi stara ludowa mazurska pieśń. Także moje myśli wracają w odległą przeszłość, kiedy wspominam Boże Narodzenie w domu w Krzywych, nazwanych później Bergenau. To już prawie 60 lat temu. Krzywe to wieś licząca około 500 mieszkańców. Znajdowała się na końcu świata, przycupnięta wśród pagórków, których widok odbijał się w wodach pięknego jeziora. Na jednym końcu wieś znajdowała się już tak blisko jeziora, że podczas wiosennych roztopów, wody jeziora docierały aż pod gospodarstwo Murawskiego.

W nocy z 12 na 13 grudnia 1981 roku w Polsce wprowadzony został stan wojenny. Na ulice wyszło wojsko - obsadziło wszystkie kluczowe punkty i budynki. Generał Jaruzelski w przemówieniu radiowo - telewizyjnym poinformował Polaków o przejęciu władzy w Polsce przez Wojskową Radę Ocalenia Narodowego (WRON). W XI 1981 Region Pojezierze NSZZ „Solidarność” liczył 62 tys. członków (na 122 tys. zatrudnionych w gospodarce uspołecznionej) w 530 organizacjach związkowych (na 837 jednostek gospodarki uspołecznionej). 

Duży modrzewiowy dwór wewnątrz dwanaście obszernych pokoi, portrety przodków na ścianach; dokoła dworu blok zabudowań folwarcznych i przemysłowych; przed oszklonym gankiem wielki wazon, za nim brama wjazdowa z herbowymi tarczami; na lewo od gazonu sady owocowe i ogrody; nie szeroka, lecz wartka i głęboka Mera otaczała dwór malowniczym półkolem; z wpadających do niej dwóch strumyków ? Paprotki i Zułówki

Już w czasach staropruskich wyprawy rycerzy krzyżowych  zależały od tego, czy pozamarzały jeziora, moczary i bagna, których zakuty w zbroję  konny rycerz nie był w stanie sforsować w porze letniej. Ta część Mazur znajduje się ponad 120 metrów nad poziomem morza. Przez to jest znaczny wpływ wiatrów od strony wschodniej i południowo-wschodniej, z Syberii i Rosji.